Tránh Rủi Ro Thuế: Giáo Viên Dạy Thêm Cần Biết Gì?

Dạy thêm không chỉ là một nguồn thu nhập quan trọng đối với giáo viên mà còn là lĩnh vực chịu sự quản lý của cơ quan thuế. Theo quy định hiện hành, thu nhập từ dạy thêm có thể phải kê khai và nộp thuế thu nhập cá nhân (TNCN), đặc biệt đối với giáo viên dạy thêm ngoài nhà trường hoặc tại các trung tâm. Nhiều giáo viên chưa hiểu rõ về nghĩa vụ thuế, dẫn đến rủi ro bị truy thu và xử phạt hành chính.

Vậy giáo viên dạy thêm cần biết gì để tránh sai sót và tuân thủ quy định thuế? Gia đình Kế toán sẽ giúp bạn làm rõ những quy định quan trọng và hướng dẫn cách kê khai thuế đúng cách trong bài viết này!

I. Tổng Quan Về Nghĩa Vụ Thuế Của Giáo Viên Dạy Thêm

1. Khái niệm thu nhập từ hoạt động dạy thêm

Dạy thêm là hoạt động giảng dạy ngoài giờ học chính khóa, do giáo viên thực hiện tại các trung tâm, cơ sở giáo dục, lớp học tự mở hoặc thông qua hình thức dạy kèm cá nhân (gia sư). Thu nhập từ hoạt động dạy thêm bao gồm tiền công, tiền lương hoặc các khoản thù lao nhận được từ học sinh, phụ huynh hoặc tổ chức giáo dục.

Tùy theo hình thức dạy thêm và tổng thu nhập, giáo viên có thể thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và một số nghĩa vụ thuế khác theo quy định pháp luật.

2. Quy định pháp luật về thuế đối với giáo viên dạy thêm

Theo Luật Thuế Thu nhập cá nhân, thu nhập từ hoạt động dạy thêm được xếp vào nhóm thu nhập từ tiền lương, tiền công hoặc thu nhập từ kinh doanh, tùy thuộc vào hình thức hoạt động. Các quy định liên quan đến nghĩa vụ thuế bao gồm:

Luật Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Nghị định 126/2020/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Quản lý thuế.

Thông tư 40/2021/TT-BTC hướng dẫn thuế đối với cá nhân kinh doanh, trong đó có cá nhân có hoạt động dạy thêm.

Tùy vào phương thức hoạt động, giáo viên dạy thêm có thể phải kê khai và nộp thuế theo diện thu nhập từ tiền lương, tiền công hoặc thu nhập từ hộ kinh doanh cá thể.

3. Các trường hợp giáo viên dạy thêm phải nộp thuế

Giáo viên dạy thêm có thể thuộc diện nộp thuế trong các trường hợp sau:

Giáo viên dạy tại trung tâm ngoại ngữ, trường tư thục hoặc tổ chức giáo dục khác: Nếu thu nhập từ dạy thêm tại các đơn vị này đạt mức chịu thuế, trung tâm sẽ khấu trừ thuế TNCN trước khi chi trả thu nhập cho giáo viên.

Giáo viên mở lớp dạy thêm tại nhà hoặc dạy online có thu nhập ổn định: Nếu tổng thu nhập từ dạy thêm vượt ngưỡng quy định (100 triệu đồng/năm theo Thông tư 40/2021/TT-BTC), giáo viên có thể phải kê khai và nộp thuế như hộ kinh doanh cá thể.

Giáo viên dạy kèm cá nhân hoặc gia sư tư nhân: Nếu thu nhập từ dạy thêm đạt mức chịu thuế, giáo viên có thể phải kê khai thu nhập và đóng thuế theo diện cá nhân tự kinh doanh.

Ngoài ra, giáo viên có thể được miễn hoặc giảm thuế tùy theo từng trường hợp cụ thể, đặc biệt đối với những người có thu nhập thấp hoặc thuộc diện miễn giảm thuế theo quy định pháp luật.

Việc tuân thủ đúng các quy định về kê khai và nộp thuế không chỉ giúp giáo viên tránh rủi ro pháp lý mà còn thể hiện sự minh bạch trong hoạt động tài chính cá nhân.

II. Các Loại Thuế Giáo Viên Dạy Thêm Cần Lưu Ý

Giáo viên dạy thêm có thể thuộc diện chịu thuế theo quy định của pháp luật, tùy vào hình thức hoạt động và mức thu nhập. Dưới đây là các loại thuế giáo viên cần quan tâm khi tham gia giảng dạy ngoài giờ chính khóa.

1. Thuế Thu Nhập Cá Nhân (TNCN)

Mức thu nhập chịu thuế đối với giáo viên dạy thêm

Theo Luật Thuế Thu nhập cá nhân, giáo viên dạy thêm phải nộp thuế TNCN nếu tổng thu nhập chịu thuế trong năm vượt ngưỡng quy định. Cụ thể:

Đối với giáo viên ký hợp đồng giảng dạy tại trung tâm hoặc tổ chức giáo dục:

Nếu thu nhập từ 2 triệu đồng/lần trở lên, trung tâm có trách nhiệm khấu trừ 10% thuế TNCN trước khi chi trả thu nhập.

Nếu giáo viên chỉ có một nguồn thu nhập duy nhất và có tổng thu nhập dưới mức chịu thuế (132 triệu đồng/năm), có thể làm cam kết 02/CK-TNCN để được miễn khấu trừ thuế.

Đối với giáo viên dạy thêm tự do (dạy kèm tại nhà, dạy online, mở lớp riêng):

Nếu tổng thu nhập từ dạy thêm vượt 100 triệu đồng/năm, cá nhân phải kê khai và nộp thuế theo diện hộ kinh doanh cá thể.

Nếu thu nhập dưới 100 triệu đồng/năm, không phải nộp thuế TNCN.

Cách tính thuế TNCN theo biểu thuế lũy tiến từng phần

Giáo viên có hợp đồng lao động từ 3 tháng trở lên sẽ áp dụng biểu thuế lũy tiến từng phần, cụ thể:

Công thức tính thuế TNCN:

Thuế TNCN phải nộp = Thu nhập tính thuế x Thuế suất theo từng bậc

Trường hợp giáo viên không ký hợp đồng dài hạn hoặc có thu nhập vãng lai từ 2 triệu đồng/lần trở lên, thuế TNCN được khấu trừ theo mức cố định 10% trên thu nhập.

Các trường hợp được miễn hoặc giảm thuế TNCN

Giáo viên dạy thêm có thể được miễn hoặc giảm thuế nếu thuộc các trường hợp sau:

Tổng thu nhập trong năm không vượt mức chịu thuế sau khi trừ các khoản giảm trừ gia cảnh (11 triệu đồng/tháng với cá nhân, 4,4 triệu đồng/tháng với người phụ thuộc).

Giáo viên có duy nhất một nguồn thu nhập và có thể làm cam kết 02/CK-TNCN để không bị khấu trừ 10%.

Các trường hợp được giảm thuế do thiên tai, hỏa hoạn, bệnh hiểm nghèo theo quy định của pháp luật.

2. Thuế Giá Trị Gia Tăng (GTGT) (Nếu có)

Khi nào giáo viên dạy thêm phải nộp thuế GTGT?

Theo Thông tư 40/2021/TT-BTC, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm có thể phải nộp thuế GTGT theo phương pháp khoán.

Tuy nhiên, dịch vụ giáo dục đào tạo không chịu thuế GTGT, do đó giáo viên dạy thêm cá nhân thường không phải nộp thuế GTGT.

Trường hợp giáo viên dạy thêm hoạt động dưới danh nghĩa một tổ chức, trung tâm giáo dục có đăng ký kinh doanh, có thể phải nộp thuế GTGT theo mức thuế suất 5% hoặc 10%, tùy theo hình thức hoạt động và quy định cụ thể.

3. Các Khoản Khấu Trừ Khác (Nếu có)

Bảo hiểm xã hội tự nguyện

Giáo viên dạy thêm tự do hoặc không thuộc biên chế nhà nước có thể tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện để đảm bảo quyền lợi hưu trí, chế độ bảo hiểm trong tương lai. Tỷ lệ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện hiện nay là 22% mức thu nhập lựa chọn đóng.

Các khoản khấu trừ hợp lệ khác

Bảo hiểm y tế tự nguyện: Nếu không thuộc diện đóng BHYT bắt buộc, giáo viên có thể mua BHYT tự nguyện để hưởng chế độ bảo hiểm y tế.

Chi phí tài liệu, thiết bị giảng dạy: Nếu giáo viên có hoạt động kinh doanh, các chi phí hợp lệ có thể được khấu trừ trước khi tính thu nhập chịu thuế.

Giáo viên dạy thêm cần xác định rõ hình thức hoạt động và tổng thu nhập để tính toán nghĩa vụ thuế phù hợp, tránh các rủi ro pháp lý và đảm bảo tuân thủ quy định thuế hiện hành.

III. Các Hình Thức Dạy Thêm Và Nghĩa Vụ Thuế Tương Ứng

Hoạt động dạy thêm có nhiều hình thức khác nhau, mỗi hình thức sẽ có quy định riêng về nghĩa vụ thuế. Giáo viên cần xác định đúng loại hình hoạt động của mình để tuân thủ đúng quy định về kê khai và nộp thuế.

1. Dạy thêm tại trung tâm/ tổ chức giáo dục

Nghĩa vụ thuế khi nhận lương qua trung tâm

Giáo viên làm việc tại trung tâm gia sư, trung tâm ngoại ngữ, trường tư thục, tổ chức giáo dục thường ký hợp đồng lao động hoặc hợp đồng hợp tác giảng dạy.

Trường hợp này, nghĩa vụ thuế sẽ do trung tâm chịu trách nhiệm kê khai và nộp thay giáo viên theo quy định.

Thuế do trung tâm khấu trừ trước khi trả thu nhập

Nếu giáo viên ký hợp đồng lao động từ 3 tháng trở lên, thu nhập sẽ được tính theo biểu thuế lũy tiến từng phần (từ 5% - 35% tùy theo mức thu nhập).

Nếu giáo viên không ký hợp đồng dài hạn hoặc có thu nhập dưới 2 triệu đồng/lần, trung tâm có thể không khấu trừ thuế.

Nếu thu nhập từ 2 triệu đồng/lần trở lên, trung tâm có trách nhiệm khấu trừ 10% thuế TNCN trước khi trả lương. Trường hợp giáo viên chỉ có một nguồn thu nhập duy nhất và tổng thu nhập năm không đến mức chịu thuế có thể làm cam kết 02/CK-TNCN để không bị khấu trừ thuế.

Trung tâm có trách nhiệm cung cấp chứng từ khấu trừ thuế để giáo viên quyết toán thuế (nếu cần).

2. Dạy thêm tự do (gia sư, mở lớp tại nhà, dạy online)

Cách kê khai thu nhập cá nhân khi dạy thêm tự do

Giáo viên dạy kèm tại nhà, mở lớp riêng hoặc dạy online không thuộc sự quản lý của tổ chức giáo dục sẽ tự kê khai thu nhập cá nhân và thực hiện nghĩa vụ thuế nếu có.

Nếu tổng thu nhập từ dạy thêm không vượt 100 triệu đồng/năm, giáo viên không phải kê khai và nộp thuế.

Nếu thu nhập từ dạy thêm vượt 100 triệu đồng/năm, giáo viên phải kê khai thuế theo diện hộ kinh doanh cá thể và có thể phải nộp:

Thuế TNCN: 2% trên doanh thu (nếu có).

Thuế GTGT: Không áp dụng vì giáo dục thuộc nhóm ngành không chịu thuế GTGT.

Trường hợp phải đăng ký kinh doanh và nộp thuế

Nếu giáo viên mở lớp dạy thêm tại nhà hoặc dạy online với quy mô lớn, có tuyển sinh thường xuyên, có thuê nhân viên hoặc cơ sở giảng dạy, cơ quan thuế có thể yêu cầu đăng ký kinh doanh theo hình thức hộ kinh doanh cá thể.

Khi đăng ký hộ kinh doanh, giáo viên sẽ cần kê khai và nộp thuế định kỳ.

Nếu chỉ dạy thêm theo hình thức cá nhân, giáo viên có thể kê khai thu nhập cá nhân trực tiếp với cơ quan thuế mà không cần đăng ký kinh doanh.

IV. Hướng Dẫn Kê Khai Thuế Đúng Quy Định

Việc kê khai và nộp thuế đúng quy định giúp giáo viên dạy thêm tránh các rủi ro pháp lý và đảm bảo minh bạch tài chính. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về thủ tục kê khai thuế dành cho giáo viên dạy thêm.

1. Thủ tục đăng ký mã số thuế cá nhân

Nếu giáo viên dạy thêm chưa có mã số thuế cá nhân (MST), cần thực hiện đăng ký qua cơ quan thuế quản lý tại địa phương hoặc đăng ký trực tuyến qua cổng thông tin của Tổng cục Thuế.

Hồ sơ đăng ký gồm:

Tờ khai đăng ký mã số thuế cá nhân (Mẫu 05-ĐK-TCT).

Bản sao CMND/CCCD hoặc hộ chiếu.

Giấy ủy quyền (nếu đăng ký qua tổ chức trả thu nhập như trung tâm giáo dục, trường học tư thục).

Giáo viên làm việc tại trung tâm sẽ được đơn vị này đăng ký mã số thuế thay nếu chưa có.

2. Cách kê khai thuế đối với giáo viên dạy thêm

Trường hợp 1: Giáo viên nhận lương qua trung tâm giáo dục

Trung tâm có trách nhiệm khấu trừ và nộp thuế TNCN thay giáo viên.

Nếu thu nhập dưới mức chịu thuế, giáo viên có thể làm Cam kết 02/CK-TNCN để không bị khấu trừ thuế 10%.

Cuối năm, trung tâm sẽ cấp chứng từ khấu trừ thuế TNCN để giáo viên quyết toán thuế (nếu cần).

Trường hợp 2: Giáo viên dạy thêm tự do (gia sư, mở lớp tại nhà, dạy online)

Nếu tổng thu nhập dưới 100 triệu đồng/năm, không cần kê khai và nộp thuế.

Nếu tổng thu nhập từ 100 triệu đồng/năm trở lên, kê khai thuế theo diện hộ kinh doanh cá thể, áp dụng mức thuế suất 2% trên doanh thu chịu thuế.

Kê khai thuế trực tiếp tại Chi cục Thuế nơi cư trú hoặc thông qua dịch vụ kê khai thuế điện tử.

3. Hướng dẫn nộp thuế online qua cổng thông tin điện tử của cơ quan thuế

Truy cập https://thuedientu.gdt.gov.vn/

Đăng nhập bằng tài khoản thuế cá nhân.

Chọn mục "Nộp tờ khai thuế", điền thông tin theo hướng dẫn.

Nộp thuế trực tuyến qua ngân hàng điện tử hoặc quét mã QR trên hệ thống.

Lưu biên lai điện tử để đối chiếu khi cần.

V. Rủi Ro Khi Không Tuân Thủ Nghĩa Vụ Thuế

Giáo viên dạy thêm không kê khai thuế đúng quy định có thể đối mặt với các rủi ro pháp lý và chế tài xử phạt.

1. Chế tài xử phạt khi trốn thuế hoặc kê khai sai

Theo Nghị định 125/2020/NĐ-CP, các hành vi vi phạm nghĩa vụ thuế có thể bị xử phạt như sau:

Chậm nộp hồ sơ kê khai thuế: Phạt từ 2 triệu – 25 triệu đồng tùy mức độ vi phạm.

Trốn thuế, kê khai sai để giảm số thuế phải nộp:

Phạt 20% số thuế thiếu nếu kê khai sai nhưng không có dấu hiệu gian lận.

Phạt 1 – 3 lần số thuế trốn nếu cố tình không kê khai hoặc gian lận.

Không nộp thuế đúng hạn: Phạt 0,03%/ngày trên số tiền thuế chậm nộp.

2. Hậu quả pháp lý và các biện pháp xử lý vi phạm

Nếu vi phạm nghiêm trọng, giáo viên có thể bị điều tra về trốn thuế, bị truy thu số thuế còn thiếu kèm theo tiền phạt.

Trong một số trường hợp nghiêm trọng, có thể bị xử lý hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự 2015.

Do đó, giáo viên cần thực hiện kê khai thuế đúng quy định để tránh vi phạm pháp luật.

VI. Lời Khuyên Cho Giáo Viên Dạy Thêm Để Hạn Chế Rủi Ro Thuế

1. Cách hợp thức hóa thu nhập và kê khai thuế minh bạch

Nếu nhận lương từ trung tâm giáo dục, nên yêu cầu chứng từ khấu trừ thuế để đối chiếu thu nhập khi quyết toán.

Nếu dạy thêm tự do, nên ghi chép lại thu nhập hàng tháng để dễ dàng kiểm soát và kê khai thuế khi cần thiết.

Đối với giáo viên có thu nhập lớn, nên mở tài khoản ngân hàng riêng để theo dõi dòng tiền và thuận tiện khi kê khai thuế.

2. Lập kế hoạch tài chính cá nhân để tối ưu thuế hợp lý

Lợi dụng các khoản giảm trừ gia cảnh hợp lệ để giảm số thuế phải nộp.
Tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện để có chế độ hưu trí và được hưởng giảm trừ thuế theo quy định.

3. Tư vấn từ kế toán hoặc cơ quan thuế khi cần thiết

Nếu chưa nắm rõ quy định, giáo viên có thể liên hệ với cơ quan thuế địa phương để được hướng dẫn.
Thuê dịch vụ kế toán thuế chuyên nghiệp nếu có thu nhập cao và cần hỗ trợ kê khai chính xác.

Giáo viên dạy thêm cần hiểu rõ nghĩa vụ thuế và thực hiện kê khai đúng quy định để tránh các rủi ro pháp lý. Việc nộp thuế đúng hạn không chỉ giúp giáo viên tuân thủ pháp luật mà còn đảm bảo sự minh bạch trong tài chính cá nhân. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về nghĩa vụ thuế, nên tham khảo ý kiến từ kế toán chuyên môn hoặc cơ quan thuế để được hướng dẫn chi tiết.