Hộ kinh doanh được gì từ nghị quyết 68-NQ/TW?

Trong bối cảnh nền kinh tế đang từng bước chuyển đổi theo hướng minh bạch và phát triển bền vững, Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 20/4/2022 của Bộ Chính trị đã được ban hành, với nhiều định hướng quan trọng liên quan đến khu vực kinh tế tư nhân – trong đó có hộ kinh doanh cá thể.

Đáng chú ý, Nghị quyết này nhấn mạnh việc xóa bỏ dần chế độ thuế khoán đối với hộ kinh doanh, hướng tới xây dựng một hệ thống quản lý thuế công bằng, minh bạch và chuyên nghiệp hơn. Đây là bước ngoặt lớn, mở ra cả cơ hội và thách thức cho hơn 5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động trên cả nước.

Vậy cụ thể, hộ kinh doanh sẽ được hưởng lợi gì từ Nghị quyết 68-NQ/TW? Những thay đổi về chính sách thuế, kế toán, pháp lý nào sẽ tác động trực tiếp đến hoạt động của họ? Bài viết dưới đây của Gia Đình Kế Toán sẽ giúp bạn làm rõ.

I. Những Điểm Mới Trong Nghị Quyết 68-NQ/TW Ảnh Hưởng Đến Hộ Kinh Doanh

🔹 1. Xóa bỏ chế độ thuế khoán – từng bước đưa hộ kinh doanh vào diện kê khai  
Một trong những nội dung đáng chú ý nhất của Nghị quyết 68 là yêu cầu:

“Xóa bỏ dần chế độ thuế khoán, từng bước chuyển hộ kinh doanh sang phương pháp kê khai thuế minh bạch và đầy đủ hơn.”

📌 Ý nghĩa:

• Hộ kinh doanh không còn nộp thuế theo mức “khoán ấn định” hàng năm như trước.
• Cơ quan thuế sẽ chuyển dần sang hình thức quản lý sổ sách, doanh thu thực tế, chi phí hợp lệ… như doanh nghiệp nhỏ.

Việc áp dụng kê khai giúp công bằng hơn giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp, đồng thời hạn chế gian lận, thất thu thuế.

🔹 2. Khuyến khích hộ kinh doanh đăng ký chuyển thành doanh nghiệp

Nghị quyết nêu rõ định hướng khuyến khích hộ kinh doanh đủ điều kiện chuyển đổi thành doanh nghiệp (như công ty TNHH 1 thành viên), kèm theo cơ chế hỗ trợ:

• Ưu đãi thuế trong giai đoạn đầu;
• Hỗ trợ thủ tục pháp lý, kế toán, hóa đơn điện tử;
• Giảm rào cản về kiểm tra, thanh tra ban đầu khi chuyển đổi.

Bài viết tham khảo: Tải Mẫu Giấy Đề Nghị Đăng Ký Hộ Kinh Doanh [File Word]

📌 Đây là một tín hiệu tích cực, mở ra lộ trình phát triển chuyên nghiệp hơn cho hộ kinh doanh – nhất là những hộ đã hoạt động ổn định, có nhu cầu mở rộng.

🔹 3. Yêu cầu nâng cao năng lực quản lý kế toán – thuế tại hộ kinh doanh

Để triển khai đồng bộ việc bỏ thuế khoán và quản lý theo phương pháp kê khai, Nghị quyết 68 định hướng:

• Tăng cường tập huấn, hỗ trợ kế toán – thuế cho hộ kinh doanh;
• Khuyến khích sử dụng hóa đơn điện tử, ứng dụng công nghệ trong kê khai – nộp thuế;
• Rà soát, sửa đổi các văn bản pháp luật để có hành lang pháp lý rõ ràng cho hộ kê khai thuế như doanh nghiệp.

⮕ Điều này đồng nghĩa, việc trang bị kiến thức kế toán – thuế cho hộ kinh doanh sẽ trở nên bắt buộc, không còn là lựa chọn “tùy tiện” như trước kia.

II. Hộ Kinh Doanh Được Lợi Gì Từ Thay Đổi Này?

Việc từng bước xóa bỏ thuế khoán và chuyển sang phương pháp kê khai minh bạch không chỉ là yêu cầu quản lý của Nhà nước, mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho hộ kinh doanh – nếu biết tận dụng đúng cách.

🔹 1. Được ghi nhận và công nhận thu nhập hợp pháp

Dưới hình thức thuế khoán trước đây, phần lớn doanh thu – chi phí của hộ kinh doanh không được ghi nhận rõ ràng, dẫn đến nhiều bất cập:

Không chứng minh được thu nhập khi cần vay vốn, xin visa, mua tài sản lớn…

Không được hưởng các chính sách tài chính – ngân hàng như doanh nghiệp.

⮕ Khi kê khai minh bạch, hộ kinh doanh sẽ có:

Báo cáo thuế rõ ràng, có hóa đơn đầu vào – đầu ra;

Căn cứ chứng minh thu nhập hợp pháp trong mọi giao dịch kinh tế.

🔹 2. Có cơ hội hoàn thuế nếu nộp thừa

Khi chuyển sang kê khai thuế đúng quy định, hộ kinh doanh:

Được khấu trừ thuế GTGT đầu vào (nếu sử dụng hóa đơn);

Được hoàn thuế TNCN/TNDN nếu nộp thừa hoặc rơi vào các diện ưu đãi đặc biệt theo luật định.

📌 Điều này không hề có đối với hộ kinh doanh theo hình thức khoán – vốn chỉ “nộp cho xong” mà không đối chiếu thực tế.

🔹 3. Được tính và trừ các khoản chi phí hợp lý, hợp lệ

Trước đây, thu nhập tính thuế của hộ kinh doanh khoán là ấn định cứng, không xét đến chi phí bỏ ra để vận hành hoạt động. Nhưng khi chuyển sang kê khai:

Chi phí điện, nước, nguyên vật liệu, thuê mặt bằng, nhân công… đều được tính vào chi phí hợp lệ;

Lợi nhuận thực tế mới là cơ sở tính thuế → công bằng hơn, sát với thực tiễn kinh doanh.

⮕ Nhờ đó, nhiều hộ kinh doanh có thể giảm đáng kể số thuế phải nộp so với thời còn khoán.

🔹 4. Dễ dàng mở rộng quy mô, chuyển đổi lên doanh nghiệp

Nghị quyết 68 cũng định hướng rõ việc hộ kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp được:

Hưởng chính sách miễn – giảm thuế, hỗ trợ thủ tục;

Không bị “hồi tố” truy thu thuế nếu kê khai trung thực;

Ưu tiên tiếp cận vốn vay, chính sách ưu đãi ngành nghề, đào tạo nhân sự...

⮕ Đây là “tấm vé nâng hạng” dành cho những hộ kinh doanh muốn phát triển bài bản.

🔹 5. Hạn chế rủi ro thanh tra, kiểm tra thuế

Khi đã kê khai và nộp thuế minh bạch:

• Hộ kinh doanh ít bị áp lực thanh tra bất ngờ như các hộ khoán trước đây;
• Việc đối chiếu dữ liệu qua hóa đơn điện tử giúp giảm thiểu nhầm lẫn, rủi ro xử phạt thuế.

⮕ Về lâu dài, việc chuyển sang kê khai giúp hộ kinh doanh chủ động – an toàn – bền vững hơn.

III. Những Việc Hộ Kinh Doanh Cần Chuẩn Bị Từ Bây Giờ

Việc chuyển từ thuế khoán sang kê khai không thể thực hiện một sớm một chiều. Để thích nghi với thay đổi này, các hộ kinh doanh cần chủ động chuẩn bị về mặt kế toán, pháp lý và vận hành. Dưới đây là những bước đi thiết thực nên thực hiện sớm:

🔹 1. Làm quen với việc ghi chép sổ sách kế toán

Thay vì chỉ giữ hóa đơn đầu vào – đầu ra rời rạc như trước, hộ kinh doanh cần:

• Ghi lại doanh thu hằng ngày;
• Theo dõi chi phí phát sinh theo từng loại (nguyên vật liệu, điện, thuê mặt bằng…);
• Biết cách cộng tổng theo tháng – quý để phục vụ kê khai thuế.

📌 Gợi ý: Hộ có thể học kế toán đơn giản hoặc sử dụng sổ kế toán theo mẫu của Bộ Tài chính ban hành tại Thông tư 88/2021/TT-BTC.

Bài viết tham khảo: Khóa Học Kế Toán Hộ Kinh Doanh Cá Thể: Học Ở Đâu Tốt?

🔹 2. Làm quen với hóa đơn điện tử

Từ 01/07/2022, tất cả hộ kinh doanh có sử dụng hóa đơn phải chuyển sang hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế.

⮕ Việc sử dụng hóa đơn điện tử sẽ:

• Giúp ghi nhận doanh thu minh bạch;
• Là bằng chứng pháp lý hợp lệ cho việc kê khai – khấu trừ thuế;
• Dễ tra cứu, lưu trữ, nộp hồ sơ hoàn thuế.

📌 Gợi ý: Dùng các phần mềm phổ biến như MeInvoice, VNPT, MISA… để lập và quản lý hóa đơn.

🔹 3. Trang bị kiến thức thuế cơ bản

Hộ kinh doanh cần hiểu ít nhất:

• Mình đang chịu những loại thuế nào?
• Kê khai theo quý hay tháng?
• Trường hợp nào được miễn/giảm/hoàn thuế?

⮕ Có thể học khóa kế toán – thuế cho hộ kinh doanh ngắn hạn tại trung tâm uy tín hoặc đọc tài liệu từ Tổng cục Thuế, Gia Đình Kế Toán.

🔹 4. Cân nhắc việc đăng ký chuyển đổi sang doanh nghiệp

Nếu hộ kinh doanh đã có quy mô ổn định (thu nhập cao, thuê nhiều lao động), có thể cân nhắc chuyển đổi lên doanh nghiệp để:

Được khấu trừ thuế GTGT;

• Tham gia đấu thầu, ký hợp đồng lớn;
• Mở rộng quy mô, tiếp cận vốn tốt hơn.

📌 Gợi ý: Trong 2 năm đầu sau khi chuyển đổi, hộ có thể được miễn/giảm một số loại thuế và đơn giản hóa thủ tục thanh – kiểm tra, theo chính sách khuyến khích.

🔹 5. Chuẩn bị tâm thế sẵn sàng thay đổi

Nhiều hộ kinh doanh nhỏ vẫn có tâm lý “ngại làm sổ sách – ngại kê khai”, nhưng:

Nếu không kịp thay đổi, sẽ khó thích nghi với lộ trình quản lý thuế mới;

Dễ bị xử phạt, bị truy thu hoặc mất cơ hội tiếp cận chính sách hỗ trợ.

⮕ Hộ kinh doanh nên chủ động học hỏi, chuyển đổi tư duy từ “người buôn bán” sang “người vận hành hoạt động kinh doanh có quản trị”.

Nghị quyết 68-NQ/TW không chỉ đặt ra định hướng “xóa bỏ thuế khoán”, mà còn mở ra một giai đoạn mới, nơi mà hộ kinh doanh trở thành một lực lượng chính thức trong nền kinh tế quốc dân – được quản lý minh bạch, được công nhận đầy đủ, và được hỗ trợ phát triển đúng nghĩa.

Dù thay đổi có thể khiến nhiều hộ kinh doanh cảm thấy áp lực trong ngắn hạn, nhưng về dài hạn, đây chính là cơ hội để phát triển bài bản, nâng cao uy tín và hạn chế rủi ro pháp lý. Việc chủ động trang bị kiến thức kế toán – thuế, sử dụng hóa đơn điện tử, làm quen với sổ sách là chìa khóa để hộ kinh doanh thích nghi và bứt phá.

📌 Lời khuyên từ Gia Đình Kế Toán:

Đừng đợi đến khi bị bắt buộc mới thay đổi. Hãy bắt đầu từ những bước nhỏ hôm nay – từ một cuốn sổ thu – chi, một tài khoản hóa đơn điện tử, một buổi học kế toán căn bản – để chuẩn bị sẵn sàng cho ngày mai vận hành như một doanh nghiệp thực thụ.