Thuế Trực Thu Là Gì? Phân Biệt Thuế Trực Thu Và Gián Thu
Thuế trực thu là một loại thuế vô cùng quen thuộc với nhiều người, và hiện này có rất nhiều người đang phải nộp loại thuế này. Vậy thuế trực thu là gì? Nó gồm những loại nào? Sự khác biệt của thuế trực thu và thuế gián thu nằm ở đâu? Hãy cùng Gia Đình Kế Toán tìm hiểu qua bài viết sau đây.
1. Thuế Trực Thu Là Gì?
Thuế trực thu được hiểu đơn giản là thuế mà Nhà nước trực tiếp thu từ một phần thu nhập của đối tượng nộp thuế vào ngân sách Nhà nước.
Trong hệ thống thuế, thuế trực thu không phải là một loại thuế độc lập. Thuế trực thu được xác định thông qua việc nhận diện xem ai là người chịu thuế.
Trong thuế trực thu, cá nhân hoặc tổ chức phải nộp thuế trực thu tức là sẽ lấy một phần thu nhập của mình để nộp lên Nhà nước. Vì vậy, khi Nhà nước thu thuế trực thu cũng có nghĩa là người chịu thuế cũng là người nộp thuế. Thuế trực thu có một số loại như thuế thu nhập dân cư, thuế thu nhập doanh nghiệp,...
Thuế trực thu được sử dụng cho mục đích thu ngân sách Nhà nước và điều tiết thu nhập xã hội.
»»» Tham khảo: TOP 10 Khóa Học Kế Toán Ở Đâu Tốt Nhất Hiện Nay
2. Đặc Điểm Của Thuế Trực Thu Là Gì?
- Người nộp thuế đồng thời cũng là người chịu thuế
- Người nộp thuế trực thu sẽ bị trừ trực tiếp vào thu nhập cá nhân hoặc lợi nhuận của tổ chức. Tùy theo mỗi đối tượng mà cá nhân hoặc tổ chức có phần đóng thuế khác nhau.
- Thuế trực thu được Nhà nước áp dụng nhằm mục đích điều tiết thu nhập của xã hội. Người nộp thuế phải trích một phần từ thu nhập của mình nộp cho Nhà nước mà không được đẩy nghĩa vụ này cho ai khác.
- Thu nhập của cá nhân hoặc lợi nhuận của tổ chức càng cao thì sẽ phải nộp thuế càng nhiều. Đôi lúc nó sẽ làm giảm, hạn chế đi phần nào sự phấn đấu để tăng thu nhập của cá nhân.
- Tình trạng trốn thuế, thất thu thường xuyên xảy ra do khó khăn trong việc điều hành thuế trực thu.
»» » Review Học Kế Toán Online Ở Đâu Tốt?
3. Các Loại Thuế Trực Thu
Có khá nhiều loại thuế trực thu ví dụ như thuế tài sản, thuế thu nhập đối với người có thu nhập cao, thuế thu nhập công ty, thuế thừa kế, thuế lợi tức, thuế thu nhập cá nhân,... Trong đó có hai loại thuế trực thu thường gặp nhất đó là thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân.
- Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là mà người có thu nhập theo quy định của Pháp luật phải trích một phần tiền lương hoặc các nguồn thu khác sau khi đã trừ các khoản được giảm trừ để nộp vào ngân sách Nhà nước. Thuế thu nhập cá nhân chỉ đánh vào đối tượng có thu nhập cao. Việc thu thuế thu nhập cá nhân giúp làm giảm sự chênh lệch giàu nghèo trong xã hội.
- Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) cũng tương tự như thuế thu nhập cá nhân, doanh nghiệp phải trích một phần từ lợi nhuận của mình sau khi đã trừ hết các khoản được giảm trừ để nộp vào ngân sách Nhà nước. Thuế thu nhập doanh nghiệp được tính dựa trên kết quả cuối cùng của các hoạt động sản xuất, kinh doanh của tổ chức, doanh nghiệp đó.
4. Ưu Nhược Điểm Của Thuế Trực Thu
Thuế trực thu | Ưu điểm | Nhược điểm |
Có tính công bằng cao: cá nhân hoặc tổ chức phải nộp thuế dựa trên thu nhập, lợi nhuận của mình | Khó thu, khó quản lý, từ đó dễ xảy ra tình trạng trốn thuế. |
5. Phân Biệt Thuế Trực Thu Và Thuế Gián Thu
- Thuế trực thu:
- Khái niệm: là thuế mà cá nhân hoặc tổ chức phải trích một phần từ thu nhập hoặc lợi nhuận của mình để nộp vào ngân sách Nhà nước.
- Mức độ tác động vào nền kinh tế của thuế trực thu rất ít, vì nó chủ yếu đánh vào kết quả và thu nhập sau một thời kỳ kinh doanh.
- Mức độ quản lý của thuế trực thu thấp, khó thu, dễ xảy ra tình trạng trốn thuế. Việc thanh toán thuế bằng tiền mặt khiến cho Nhà nước khó kiểm soát, kiểm tra được mức thu nhập của người nộp thuế.
- Ưu điểm: Có tính công bằng cao, cá nhân hoặc tổ chức phải nộp thuế dựa trên mức thu nhập, lợi nhuận của mình.
- Nhược điểm: khó quản lý
- Một số ví dụ về thuế trực thu: Thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân.
- Thuế gián thu:
- Khái niệm: là loại thuế dùng để điều tiết xã hội thông qua giá cả của hàng hóa, dịch vụ cung cấp ra thị trường.
- Mức độ tác động vào nền kinh tế của thuế gián thu cao, nó ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả thị trường vì thuế gián thu được cộng vào giá cả hàng hóa, dịch vụ.
- Mức đọ quản lý của thuế gián thu cao, dễ thu vì đã được cộng vào giá thành của hàng hóa, dịch vụ. Đối với các nước chậm phát triển thì thuế gián thu được coi là nguồn thu chủ yếu còn đối với các nước phát triển thì thuế trực thu làm nguồn thu chính.
- Ưu điểm: dễ thu thuế
- Nhược điểm: Tính công bằng thấp giữa những người nộp thuế
- Một số ví dụ về thuế gián thu: thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế môn bài, thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt.
*Ý nghĩa của thuế trực thu và thuế gián thu
- Trong hoạt động lập pháp:
+ Việc phân loại thuế gián thu và thuế trực thu giúp các nhà lập pháp nghiên cứu, tìm ra cách thức để điều tiết riêng, từ đó xây dựng, lập nên các bộ luật về thuế phù hợp để điều tiết và phản ánh được sự ảnh hưởng của luật thuế đó
+ Cân bằng lợi ích của Nhà nước và người nộp thuế
+ Thuế trực thu có hạn chế khá lớn, khiến cho người nộp thuế phản ứng mạnh dễ dẫn đến tình trạng trốn thuế, nộp thiếu thuế. Vì vậy cần phải nghĩ cách điều chỉnh cho hợp lý.
- Trong công tác tổ chức hành thu:
+ Việc theo dõi, tính toán và thu thuế trực thu rất phức tạp, rắc rối đặc biệt là với thuế TNCN với diện thu thuế rộng, phân tán thì càng khó quản lý hơn.
+ Việc phân loại thuế có nhiều ý nghĩa trong tổ chức thu thuế, vì mỗi loại thuế khác nhau sẽ xác định được phạm vi người nộp khác nhau, đối tượng nộp, cách thức tính thuế, nguyên tắc đánh thuế cũng khác nhau... từ đó có thể điều chỉnh là biện pháp phù hợp.
6. Cách Tính Thuế Trực Thu
Thuế trực thu có nhiều loại nhưng có hai loại chính cần lưu ý là thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân.
- Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) được tính như sau:
- Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) được tính như sau:
Xem chi tiết: Cách tính thuế thu nhập cá nhân
Trên đây là tất tần tật thông tin liên quan đến thuế trực thu mà chúng tôi muốn chia sẻ đến các bạn. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết và chúc các bạn nhiều sức khỏe, vui vẻ và thành công trong cuộc sống.
Tham khảo thêm: