Làm Thế Nào Để Chuẩn Bị Chuyển Đổi Từ VAS Sang IFRS?

Hiện nay, việc chuyển đổi từ Chuẩn mực Kế toán Việt Nam (VAS) sang Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế (IFRS) đã trở thành nhu cầu cấp thiết đối với nhiều doanh nghiệp. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi này không hề đơn giản và đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Vậy doanh nghiệp làm thế nào để chuẩn bị chuyển đổi từ VAS sang IFRS hiệu quả? Trong bài viết này, Gia đình Kế toán sẽ cùng bạn khám phá những bước chuẩn bị quan trọng cho quá trình chuyển đổi này.

I. Sự khác biệt giữa VAS và IFRS

VAS (Hệ thống Kế toán Việt Nam) và IFRS (Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế) có những khác biệt đáng kể về cách tiếp cận và ghi nhận giao dịch tài chính. 

   VAS chủ yếu dựa trên quy tắc, với việc ghi nhận tài sản theo giá gốc và ít chú trọng đến các khái niệm như suy giảm giá trị hay giá trị hợp lý. Doanh thu theo VAS được ghi nhận khi quyền sở hữu được chuyển giao, trong khi IFRS dựa trên nguyên tắc kiểm soát, ghi nhận doanh thu khi doanh nghiệp kiểm soát hàng hóa hoặc dịch vụ. Hệ thống VAS còn có những hạn chế trong việc hợp nhất báo cáo tài chính và phân loại công cụ tài chính, điều này làm cho các báo cáo tài chính không phản ánh được đầy đủ bản chất kinh tế thực sự của doanh nghiệp.

   Ngược lại, IFRS chú trọng đến việc phản ánh đúng bản chất kinh tế của các giao dịch tài chính, thông qua việc định giá lại tài sản theo giá trị hợp lý và yêu cầu kiểm tra suy giảm giá trị định kỳ. IFRS cũng đưa ra các yêu cầu chi tiết hơn về việc hợp nhất báo cáo tài chính, phân loại và định giá công cụ tài chính, giúp báo cáo tài chính minh bạch và so sánh dễ dàng hơn trên phạm vi quốc tế. 

>>> Tham khảo: Học IFRS Ở Đâu Tốt? Đánh Giá Các Trung Tâm Uy Tín

II. Vì sao cần phải chuyển đổi từ VAS sang IFRS

Chuyển đổi Báo cáo tài chính (BCTC) từ VAS sang IFRS là cần thiết vì những lý do sau:

1. Tăng cường khả năng hội nhập quốc tế

Chuẩn mực toàn cầu: IFRS là hệ thống chuẩn mực kế toán được áp dụng rộng rãi trên thế giới, đặc biệt trong các quốc gia có nền kinh tế phát triển và các tổ chức quốc tế. Việc chuyển đổi từ VAS sang IFRS giúp doanh nghiệp Việt Nam hội nhập vào thị trường quốc tế dễ dàng hơn, cải thiện mối quan hệ với các đối tác nước ngoài, nhà đầu tư, và cơ quan quản lý quốc tế.

Minh bạch và nhất quán: IFRS cung cấp các quy tắc và chuẩn mực kế toán đồng nhất trên toàn cầu, giúp so sánh thông tin tài chính giữa các doanh nghiệp từ nhiều quốc gia khác nhau dễ dàng hơn. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các doanh nghiệp đa quốc gia hoặc có ý định mở rộng hoạt động ra nước ngoài.

2. Thu hút đầu tư quốc tế

Tăng cường niềm tin của nhà đầu tư: Báo cáo tài chính theo IFRS thường được đánh giá là minh bạch và đáng tin cậy hơn so với VAS. Các nhà đầu tư quốc tế, quỹ đầu tư, và các tổ chức tài chính thường ưu tiên các doanh nghiệp áp dụng IFRS vì hệ thống này cung cấp cái nhìn rõ ràng hơn về tình hình tài chính, rủi ro, và lợi nhuận của doanh nghiệp.

Cải thiện khả năng huy động vốn: Với báo cáo tài chính theo IFRS, doanh nghiệp có thể dễ dàng hơn trong việc huy động vốn từ thị trường quốc tế, bao gồm cả việc phát hành cổ phiếu và trái phiếu ra công chúng hoặc thu hút các khoản vay từ các tổ chức tài chính lớn.

3. Phản ánh đúng bản chất kinh tế của doanh nghiệp

Trình bày tài chính chính xác hơn: IFRS tập trung vào việc phản ánh bản chất kinh tế của các giao dịch tài chính thay vì chỉ dựa trên hình thức. Điều này giúp báo cáo tài chính cung cấp cái nhìn thực chất hơn về tình hình tài chính của doanh nghiệp, đặc biệt trong các vấn đề như hợp nhất công ty con, đánh giá giá trị hợp đồng tài chính phức tạp, hay ghi nhận doanh thu.

Cải thiện đánh giá hiệu suất tài chính: Do IFRS yêu cầu các doanh nghiệp đánh giá lại tài sản, công cụ tài chính, và doanh thu dựa trên giá trị hợp lý, điều này giúp doanh nghiệp đánh giá chính xác hơn khả năng sinh lời và tình hình tài chính tổng thể.

4. Tuân thủ quy định của pháp luật và định hướng của nhà nước

Lộ trình áp dụng IFRS tại Việt Nam: Bộ Tài chính Việt Nam đã công bố lộ trình áp dụng IFRS theo từng giai đoạn cho các doanh nghiệp. Để tuân thủ các quy định mới và đáp ứng các yêu cầu về báo cáo tài chính, các doanh nghiệp cần bắt đầu quá trình chuyển đổi từ VAS sang IFRS.

Xu hướng quốc tế hóa: Chính phủ Việt Nam đang đẩy mạnh các chính sách khuyến khích doanh nghiệp tiếp cận các chuẩn mực quốc tế, bao gồm IFRS, nhằm nâng cao tính cạnh tranh và khả năng thu hút đầu tư nước ngoài.

5. Nâng cao uy tín và thương hiệu doanh nghiệp

Tăng cường uy tín: Doanh nghiệp áp dụng IFRS thường được đánh giá cao hơn về mặt quản trị tài chính và tuân thủ chuẩn mực quốc tế. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp tạo dựng niềm tin với các nhà đầu tư và đối tác mà còn nâng cao uy tín của thương hiệu trên thị trường.

Tăng khả năng cạnh tranh: Việc tuân thủ IFRS giúp doanh nghiệp cạnh tranh tốt hơn trên thị trường quốc tế và trong nước, đặc biệt là với các doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài hoặc doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán.

6. Giảm rủi ro tài chính và quản lý tốt hơn

Quản lý rủi ro tốt hơn: IFRS yêu cầu doanh nghiệp phải đánh giá các công cụ tài chính, tài sản và các khoản nợ dựa trên giá trị hợp lý, giúp phát hiện và quản lý rủi ro tài chính sớm hơn so với VAS. Điều này đặc biệt hữu ích trong việc quản lý nợ, rủi ro tín dụng, và các yếu tố thị trường.

Cải thiện quản trị doanh nghiệp: Việc áp dụng IFRS giúp doanh nghiệp hoàn thiện hệ thống quản trị tài chính, nâng cao khả năng quản lý dòng tiền, chi phí và đầu tư, từ đó tạo ra các quyết định kinh doanh hiệu quả hơn.

7. Chuẩn bị cho việc niêm yết trên sàn chứng khoán quốc tế

Đáp ứng yêu cầu niêm yết: Các doanh nghiệp có kế hoạch niêm yết trên các sàn chứng khoán quốc tế như London, New York hay Singapore bắt buộc phải áp dụng IFRS. Chuyển đổi từ VAS sang IFRS là bước chuẩn bị cần thiết để doanh nghiệp có thể tiếp cận thị trường vốn quốc tế này.

Tóm lại, việc chuyển đổi từ VAS sang IFRS không chỉ là yêu cầu tuân thủ pháp luật mà còn mang lại nhiều lợi ích lớn cho doanh nghiệp, từ việc cải thiện khả năng quản lý tài chính, thu hút đầu tư đến nâng cao vị thế trên thị trường quốc tế.

III. Làm thế nào để chuẩn bị chuyển đổi từ VAS sang IFRS?

Chuyển đổi từ VAS (Hệ thống Kế toán Việt Nam) sang IFRS (Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế) là một bước tiến quan trọng đối với các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp lớn và có quan hệ quốc tế. Để chuẩn bị cho quá trình chuyển đổi này, bạn có thể thực hiện theo các bước sau:

1. Hiểu rõ yêu cầu và quy định của IFRS

Nghiên cứu sâu về IFRS: IFRS có các chuẩn mực khác biệt đáng kể so với VAS, do đó, doanh nghiệp cần hiểu rõ sự khác biệt này, đặc biệt là các nguyên tắc kế toán như cách ghi nhận doanh thu, đánh giá tài sản, công cụ tài chính, hợp nhất báo cáo tài chính, và các thông tin trình bày.
Tìm hiểu các quy định pháp luật liên quan: Việt Nam đã có lộ trình triển khai IFRS, vì vậy cần theo dõi các thông báo từ Bộ Tài chính để nắm bắt thời điểm và các yêu cầu cụ thể.

2. Đào tạo và nâng cao năng lực nhân sự

Tổ chức đào tạo nội bộ: Nhân viên kế toán và tài chính của doanh nghiệp cần được đào tạo bài bản về IFRS. Các chương trình đào tạo nội bộ hoặc thuê các chuyên gia, tổ chức đào tạo bên ngoài có thể là giải pháp tốt.

Chuyên gia tư vấn IFRS: Doanh nghiệp có thể cần thuê các chuyên gia tư vấn về IFRS để hướng dẫn trực tiếp quá trình chuyển đổi, đảm bảo việc áp dụng IFRS được thực hiện đúng cách.

3. Đánh giá lại hệ thống kế toán và báo cáo tài chính

Kiểm tra lại hệ thống tài chính hiện tại: Cần xác định xem hệ thống kế toán hiện tại có hỗ trợ việc chuyển đổi sang IFRS hay không. Việc điều chỉnh lại hệ thống kế toán và phần mềm quản lý tài chính có thể cần thiết.

Chuẩn bị báo cáo tài chính theo IFRS: Doanh nghiệp nên bắt đầu chuẩn bị song song báo cáo tài chính theo cả VAS và IFRS để quen dần với yêu cầu báo cáo mới, đồng thời phát hiện sớm các vướng mắc trong quá trình lập báo cáo

4. Xây dựng lộ trình chuyển đổi

Xây dựng kế hoạch cụ thể: Doanh nghiệp cần lập ra lộ trình chuyển đổi với các mốc thời gian cụ thể để thực hiện từng giai đoạn của quá trình. Lộ trình này nên bao gồm việc đào tạo, nâng cấp hệ thống, thử nghiệm báo cáo, và điều chỉnh quy trình vận hành.

Kiểm tra và thử nghiệm: Trước khi chính thức áp dụng IFRS, doanh nghiệp nên thử nghiệm việc lập báo cáo tài chính theo chuẩn mực mới, thực hiện các bước kiểm tra để đảm bảo tính chính xác và hiệu quả.

Chuyển đổi từ VAS sang IFRS là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và phối hợp từ nhiều phòng ban trong doanh nghiệp. Ngoài ra sự hỗ trợ từ các chuyên gia tài chính và kế toán am hiểu IFRS cũng sẽ giúp doanh nghiệp thành công trong việc chuyển đổi này.

Việc chuyển đổi từ VAS sang IFRS là một bước quan trọng, giúp doanh nghiệp không chỉ tuân thủ chuẩn mực kế toán quốc tế mà còn nâng cao uy tín và thu hút các nhà đầu tư nước ngoài. Bằng cách đầu tư thời gian và nguồn lực cần thiết, doanh nghiệp sẽ không chỉ thích nghi thành công với chuẩn mực quốc tế mà còn tận dụng những lợi thế mà IFRS mang lại để phát triển bền vững trong tương lai. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn giải đáp được thắc mắc Làm thế nào để chuẩn bị chuyển đổi từ VAS sang IFRS.

>>> Xem thêm: Khóa Học Kế Toán Tổng Hợp Ở Đâu Tốt? Những Lựa Chọn Hàng Đầu