Hàng Khuyến Mại Có Phải Xuất Hóa Đơn Không?

Trong hoạt động kinh doanh, việc tặng kèm sản phẩm hoặc triển khai các chương trình khuyến mại là chiến lược phổ biến để thu hút khách hàng và tăng doanh số. Tuy nhiên, bên cạnh hiệu quả về mặt tiếp thị, các chương trình khuyến mại cũng đặt ra nhiều câu hỏi về thủ tục thuế và hóa đơn, đặc biệt là vấn đề: Hàng khuyến mại có phải xuất hóa đơn không?

Đây là thắc mắc không chỉ của các doanh nghiệp mà còn của nhiều kế toán viên, bởi nếu xử lý sai, doanh nghiệp có thể gặp rắc rối trong việc kê khai thuế và bị cơ quan thuế xử phạt. Bài viết dưới đây Gia đình Kế toán sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất pháp lý, hướng dẫn xử lý đúng quy định và tránh các sai sót thường gặp khi phát sinh hàng khuyến mại.

I. Khái niệm và bản chất của hàng khuyến mại

1. Hàng khuyến mại là gì? 

Hàng khuyến mại là hàng hóa hoặc dịch vụ được doanh nghiệp dùng để tặng, giảm giá hoặc kèm theo ưu đãi cho người tiêu dùng nhằm kích cầu tiêu dùng, quảng bá thương hiệu hoặc gia tăng doanh số bán hàng. Đây là một hình thức tiếp thị hợp pháp, phải tuân thủ các quy định chặt chẽ của pháp luật, đặc biệt là Luật Thương mại.

Khuyến mại không làm thay đổi bản chất hàng hóa – dịch vụ, mà chỉ tác động đến hành vi tiêu dùng thông qua các lợi ích gia tăng như: tặng kèm sản phẩm, giảm giá tạm thời, tham gia quay thưởng, v.v.

2. Các hình thức khuyến mại phổ biến

a. Tặng kèm sản phẩm

Đây là hình thức phổ biến nhất, thường thấy trong ngành hàng tiêu dùng nhanh, mỹ phẩm, đồ gia dụng… Doanh nghiệp tặng thêm sản phẩm nhỏ hoặc mẫu thử miễn phí kèm theo sản phẩm chính khi mua.

Ví dụ: Mua 1 chai dầu gội, tặng 1 gói nhỏ dầu xả; Mua 2 sản phẩm bất kỳ, tặng túi canvas logo thương hiệu… 

Mục tiêu: Thúc đẩy khách hàng trải nghiệm thêm sản phẩm, tăng độ nhận diện thương hiệu.

Quy định pháp lý: Phải có danh sách sản phẩm khuyến mại, giá trị tặng kèm không vượt quá 100% giá trị hàng chính.

b. Bán hàng giá 0 đồng

Thực chất là tặng hàng hóa, nhưng thông qua hình thức "mua 0 đồng", chỉ thu phí vận chuyển hoặc điều kiện tham gia khác (chia sẻ bài viết, giới thiệu bạn bè…).

Ví dụ: Mua lần đầu tại ứng dụng A, nhận sản phẩm giá 0 đồng; Đăng ký dùng thử phần mềm, nhận gói khuyến mại 0 đồng trong 1 tháng

Lưu ý kế toán - thuế: Nếu ghi giá bán là 0 đồng, thì không phát sinh thuế GTGT, nhưng cần theo dõi riêng để không bị coi là "cho không có điều kiện" và phải hạch toán theo chi phí tiếp thị.

c. Mua 1 tặng 1, mua nhiều tặng quà

Đây là một dạng khuyến mại theo số lượng, rất được người tiêu dùng yêu thích do tạo cảm giác “lời ngay lập tức”. Hình thức này đặc biệt phổ biến trong dịp lễ, Tết, hoặc các chiến dịch flash sale, khai trương.

Ví dụ thực tế:

Mua 1 tặng 1: Áp dụng cho quần áo, mỹ phẩm, đồ uống… → Khi khách mua 1 sản phẩm, sẽ được nhận thêm một sản phẩm tương tự hoàn toàn miễn phí.

Mua 2 tặng 1: Khuyến khích khách tăng số lượng mua, nâng giá trị đơn hàng.

Mua từ 500.000 VNĐ tặng quà trị giá 100.000 VNĐ: Được sử dụng nhiều trong thương mại điện tử, bán lẻ.

Ưu điểm:

• Tăng tỷ lệ chuyển đổi đơn hàng ngay lập tức.

• Hạn chế tồn kho sản phẩm theo mùa.

• Kích thích khách hàng dùng thử sản phẩm mới thông qua món tặng kèm.

Cần lưu ý:

• Doanh nghiệp cần theo dõi kỹ lượng hàng khuyến mại tặng ra.

• Việc tặng hàng phải lập chứng từ nội bộ/phiếu xuất kho hàng khuyến mại, theo dõi đúng trong kế toán.

• Nếu khách hàng khiếu nại "mua 1 nhưng không được tặng", có thể ảnh hưởng uy tín thương hiệu.

II. Hàng khuyến mại có phải xuất hóa đơn không?

Theo khoản 1 Điều 4 Nghị định 123/2020/NĐ-CP thì:

Khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, người bán phải lập hóa đơn để giao cho người mua (bao gồm cả các trường hợp hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu; hàng hóa, dịch vụ dùng để cho, biếu, tặng, trao đổi, trả thay lương cho người lao động và tiêu dùng nội bộ (trừ hàng hóa luân chuyển nội bộ để tiếp tục quá trình sản xuất); xuất hàng hóa dưới các hình thức cho vay, cho mượn hoặc hoàn trả hàng hóa).

Như vậy, trường hợp doanh nghiệp có phát sinh nghiệp vụ bán hàng tặng kèm khuyến mại thì khi bán hàng hóa (bao gồm cả hàng hóa khuyến mại) doanh nghiệp cần phải xuất hóa đơn để giao cho người mua.

Khi xuất hóa đơn hàng khuyến mại, doanh nghiệp cần phải ghi đầy đủ nội dung giống như xuất hóa đơn thông thường quy định tại Điều 10 Nghị định 123/2020/NĐ-CP.

Trường hợp xuất hóa đơn điện tử thì phải theo định dạng chuẩn dữ liệu của cơ quan thuế theo quy định tại Điều 12 Nghị định 123/2020/NĐ-CP.

Trường hợp hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại nhưng không thực hiện theo quy định của pháp luật về thương mại thì phải kê khai, tính nộp thuế GTGT như hàng hóa, dịch vụ dùng để tiêu dùng nội bộ, biếu, tặng, cho.

III. Quy định về cách xuất hóa đơn hàng biếu tặng, khuyến mại

Như vậy, các trường hợp cho, biếu tặng, khuyến mại, doanh nghiệp đều cần xuất hóa đơn ghi rõ các chỉ tiêu như lập hóa đơn bán hàng thông thường, đồng thời ghi rõ “Hàng tặng không thu tiền” hoặc “Hàng khuyến mại không thu tiền”.

Lưu ý:

Riêng trường hợp công ty mua hàng hóa sử dụng quỹ phúc lợi mua hàng hóa bên ngoài để cho biếu tặng không nhằm mục đích kinh doanh thì theo các công văn hướng dẫn của thuế, khoản tiền hàng này không phải xuất hóa đơn, đồng thời không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào và không được tính chi phí khi xác định thuế TNDN.

Trước khi thực hiện khuyến mại, doanh nghiệp cần tìm hiểu chương trình khuyến mại đưa ra có phù hợp với quy định của luật thương mại và có thuộc trường hợp phải thông báo với sở công thương hay không?

Theo Luật thương mại 2005, và Nghị định 81/2018/NĐ-CP, các hình thức biếu tặng phải đăng ký với Sở Công thương bao gồm:

• Đưa hàng mẫu, cung ứng dịch vụ mẫu để khách hàng dùng thử không phải trả tiền;

• Tặng hàng hóa, cung ứng dịch vụ không thu tiền;

Doanh nghiệp thuộc các trường hợp trên sẽ không phải thực hiện thông báo thực hiện khuyến mại khi:

• Doanh nghiệp thực hiện các chương trình khuyến mại có tổng giá trị giải thưởng, quà tặng dưới 100 triệu đồng;

• Doanh nghiệp chỉ thực hiện bán hàng và khuyến mại thông qua sàn giao dịch thương mại điện tử, website khuyến mại trực tuyến.

Theo Điều 9, Nghị định 81/2018/NĐ-CP, khi tặng hàng hóa, cung ứng dịch vụ không thu tiền, thương nhân thực hiện khuyến mại tặng hàng hóa, cung ứng dịch vụ không thu tiền theo cách thức sau:

• Tặng hàng hóa, cung ứng dịch vụ không thu tiền có kèm theo việc mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ;

• Tặng hàng hóa, cung ứng dịch vụ không thu tiền không kèm theo việc mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ.

IV. Cách xuất hóa đơn hàng biếu tặng

Theo khoản 5 Điều 7 Thông tư 219/2013/TT-BTC hướng dẫn Luật thuế giá trị gia tăng và Nghị định 209/2013/NĐ-CP do Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành quy định:

“Đối với sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại theo quy định của pháp luật về thương mại, giá tính thuế được xác định bằng không [0]; trường hợp hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại nhưng không thực hiện theo quy định của pháp luật về thương mại thì phải kê khai, tính nộp thuế như hàng hóa, dịch vụ dùng để tiêu dùng nội bộ, biếu, tặng, cho.”

Như vậy việc xuất hóa đơn hàng biếu tặng sẽ được chia thành các trường hợp như sau:

Trường hợp 1: Hàng tặng có đăng ký với sở Công Thương, kèm theo việc mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ

Với trường hợp này, khi viết hóa đơn, sản phẩm cho tặng cần phải ghi thêm là “hàng khuyến mại không thu tiền”. Phần đơn giá và thành tiền sẽ để trống. Theo quy định hiện hành, kế toán không cần hạch toán thuế suất đầu ra của hàng tặng.

Trường hợp 2: Hàng tặng có đăng ký với sở Công Thương, không kèm theo việc mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ

Với trường hợp này, khi viết hóa đơn, sản phẩm cho tặng chỉ cần ghi đúng tên sản phẩm. Phần đơn giá và thành tiền sẽ để trống. Theo quy định hiện hành, kế toán không cần hạch toán thuế suất đầu ra của hàng tặng. Đây thường là các trường hợp doanh nghiệp mang hàng hóa đi biếu tặng khách hàng hoặc nhân viên nhân các dịp đặc biệt.

Trường hợp 3: Không đăng ký với Sở Công Thương và không kèm điều kiện

Với trường hợp này, khi viết hóa đơn, sản phẩm cho tặng chỉ cần ghi đúng tên sản phẩm. Phần đơn giá sản phẩm sẽ được tính theo Mục 1.2. Theo quy định hiện hành, kế toán phải hạch toán thuế suất đầu ra của hàng tặng.

Hy vọng bài viết trên của Gia đình Kế toán đã giúp bạn giải đáp được câu hỏi: Hàng khuyến mại có phải xuất hóa đơn không? Nếu còn thắc mắc gì hãy để lại bình luận ở phía bên dưới nhé!

>>> Xem thêm: Thủ tục đăng ký chương trình khuyến mại